PSD2 to unijna dyrektywa, która zmieniła oblicze usług finansowych — zwiększyła bezpieczeństwo konsumentów i nałożyła na banki dodatkowe obowiązki. Jakie zmiany przyniosła w praktyce? Podpowiadamy.
PSD2 (ang. Payment Services Directive) to dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego. Głównym celem jej wprowadzenia było zwiększenie bezpieczeństwa konsumentów, jeszcze lepsza ochrona przed nadużyciami, zwłaszcza tymi, do których dochodzi w obrocie bezgotówkowym oraz uzupełnienie regulacji i stworzenie jednolitego rynku płatności w UE. Ze względu na fakt, że PSD2 jest dokumentem obowiązującym nie tylko w Polsce, ale także we wszystkich krajach UE, wynikające z jej zapisów prawo obowiązuje obecnie w całej wspólnocie. Jakie zmiany dla klientów banków przyniosła?
PSD2 - 5 najważniejszych zmian Najważniejsze zmiany wynikające z wdrożenia dyrektywy PSD2 to:1. Wprowadzenie procedury silnego uwierzytelniania.
Taka zmiana nałożyła na instytucje finansowe obowiązek podwójnej weryfikacji tożsamości konsumenta korzystającego z elektronicznych usług płatniczych. W praktyce oznacza to, że uwierzytelniając klienta banki stosując co najmniej dwa elementy, które należą do kategorii:
- wiedza – coś, o czym wie jedynie konsument (np. numer PIN);
- posiadanie – coś, co posiada wyłącznie konsument (np. karta płatnicza);
- cechy konsumenta – coś, co jest charakterystyczne wyłącznie dla konsumenta (np. odcisk palca).
Silne uwierzytelnianie musi zaistnieć zawsze wtedy, kiedy konsument:
- uzyskuje dostęp do rachunku płatniczego przez internet,
- inicjuje elektroniczną transakcję płatniczą,
- realizuje czynność za pomocą kanału zdalnego, która może wiązać się z ryzykiem oszustwa płatniczego lub innych nadużyć.
2. Mniejsza odpowiedzialność konsumenta za nieautoryzowane transakcje
Przed wprowadzeniem w życie dyrektywy PSD2 konsument był odpowiedzialny za nieautoryzowane transakcje wykonane kartą płatniczą do kwoty stanowiącej równowartość 150 euro. Dyrektywa zmniejszyła tę kwotę do 50 euro. Zmianie uległ także czas reklamacji — z dotychczasowych 30 do 15 dni.
3. Nowy rodzaj usługodawców
Zapisy dyrektyw wprowadziły na rynek finansowy nowy rodzaj usługodawców — TPP (Third Party Provider) - dostawców zewnętrznych. Świadczone przez nich usługi mogą przybierać trzy formy: Account Information Service (AIS), Payment Initiation Service (PIS) lub CAF (ang. Confirmation of the Availability of Funds).
AIS jest źródłem wiedzy na temat stanu wielu rachunków bankowych. Wykorzystując AIS, konsumenci mogą weryfikować stan swoich finansów w różnych instytucjach — szybko i wygodnie.
Główną rolą PIS jest realizacja płatności z wykorzystaniem rachunku bankowego konsumenta i w jego imieniu. Po zainicjowaniu transferu o konkretnych parametrach (kwota, odbiorca), zaraportuje wykonane zadanie.
Zadaniem CAF jest weryfikacja, czy na koncie bankowym konsumenta znajduje się wystarczającą ilość środków do realizacji transakcji kartą płatniczą.
4. Mała Instytucja Płatnicza
PSD2 stała się kolebką dla nowego rodzaju podmiotów, uprawnionych do świadczenia usług płatniczych na małą skalę. Działalność Małych Instytucji Płatniczych, bo o nich właśnie mowa nie wymaga licencji. Wymaga jednak dokonania wpisu do rejestru KNF.
Rolę Małych Instytucji Płatniczych mogą pełnić osoby fizyczne prawne lub jednostki organizacyjne niebędące osobą prawną, jednak wyposażone w zdolność prawną, które:
- nie przekraczają miesięcznego obrotu w wysokości 1,5 mln euro;
- nie przechowują kwot wyższych niż 2 tys. euro od jednego klienta.
5. Zmiany w zakresie realizacji transakcji zbliżeniowych
Efektem wprowadzenia dyrektywy PSD2 są także zmiany w realizacji transakcji zbliżeniowych. Na mocy nowego prawa, konsument musi podać PIN:
- gdy realizuje płatności zbliżeniowe na kwotę powyżej 150 euro lub
- co pięć transakcji (niezależnie od kwoty przeprowadzonych transakcji).
Zapisy unijnej dyrektywy PSD2 obowiązują od 14 października 2019 roku.
